Ayın Kısa Filmi (Mayıs): Mutavva

Yayın ekibi olarak İFSAK Blog’da kısa film gösterimlerine de yer vermek istedik. Bu amaçla Ayın Kısa Filmi Bölümü’nü hazırladık. Bu sayfalarda, her ay farklı bir yönetmenin bir kısa filmini bulacaksınız.

Ayın Kısa Filmi (Mayıs): Mutavva

Filmin Yapım Yılı:2019
Türü:Kurmaca, Renkli, Türkçe
Süresi:17.06 dak.
 
Yazan ve Yöneten: Berk & Mert Sata
Yapımcı:  Berk & Mert Sata 
Görüntü Yönetmeni: Akay Özkoç
 
Oyuncular: Fırat Tanış, Yunus Nadir
Yönetmen Yardımcısı: Utku Akbıyık
Işık Şefi: Şükrü Özçavuş
Focus Pullar: Ramazan Bakırhan
DIT: Burak Mamat
Ronin Asistanları: Ferkan Kanioğulları, Cem Özaktaş
Kurgu: Cengiz Karadağ
Ses Operatörü: Öner Yakasız
Sanat yönetmeni: Hıdır Moğol
Kostüm: Hüseyin Bakadur
Set Amiri: Abdülkerim Çakır
Yürütücü Yapımcı: Süleyman Sata
Mekan Sorumlusu: Süleyman Sata, Hasan Tekin, Işıl Yavuz
Color Correction: Civan Zengin
Ses Miksaj: Gökhan Küçükoğlu
İngilizce Çeviri: Zeynep Bayar
Fransızca Çeviri: Deniz Önel
 
Konu: Adil 30’lu yaşlarda dini hayatına bağlı muhafazakar bir yapıdadır. Bu karakter Özgür adındaki kardeşi ile evini paylaşmakta, kendini ve üniversite öğrencisi kardeşini kuru temizlemedeki geliriyle geçindirmektedir. Bir gün kardeşinin LGBT bireyi olduğuna dair birtakım şeyler keşfeder. O anda kardeşine dogmatik yapıda tabusal bir nefret yaratır. Bu nefreti içten içe bilinç altında fark eder, ama bir türlü dışa vuramaz. Bir süre sonra bu kendisinde adete bir hastalığa dönüşür buna katlanamayıp kardeşine olan hisleri alt üst olur. Rutin hayatına devam ederken kardeşinin telefonuna gelen mesajdan şüphelenerek onunla yüzleşmeye karar verir ve eve gider. Evde onu yıkacak bir olayla karşılaşır ve dogmatik manevi hayatının tabularını bir ‘‘MUTAVVA’’ya dönüşerek temizler.

Ödüller – Seçkiler:

10. Lions Kısa Film Yarışması, Komite Özel Ödülü. 2019

25. İFSAK Kısa Film Festivali, 39. Kısa Film ve Belgesel Yarışması, Kurmaca Dalı, Üçüncülük Ödülü. 2019

8. Atıf Yılmaz Kısa Film Festivali, Kurmaca Dalı, Finalist. 2019

1. Sinekültür Üniversitelerarası Kısa Film Yarışması, Kurmaca Dalı, Finalist. 2019

1. İnsan Haklarına Eşit Erişim Kampanyası Kısa Film Yarışması, Finalist. 2019

7. Kayseri Film Festivali, Ulusal Kısa Kurmaca Film Yarışması, Finalist. 2019

14. Boston Türk Belgesel ve Kısa Film Yarışması, Kısa Film Yarışması, Finalist. 2019

Inshort Film Festival, Nigeria, Official Selection. 2019

International Festival of Red Cross and Health Films, Bulgaria, Official Selection. 2019

The Lift-Off Sessions, U.K., Official Selection. 2019

Yönetmen Görüşü:

Senaryo ve film daha ortada yokken bir gün çamaşır makinesinin tamburunun dönüşü bizi çok etkiledi ve ne kadar sinematik göründüğünü düşündük. O sıralar bir gazete haberine denk gelmiştik. ‘Namus cinayeti’ başlıklı haberde katil ‘Sadece namusumu temizledim’ diyordu. Mutavva da kelime anlamı olarak ‘Ahlak Polisi’ demek.

Mutavva filmi her ne kadar Kuir film kategorisine girse de, aslında diğer Kuir filmlerden farklı olarak LGBT bireyin değil LGBT karşıtı bir bireyin hikayesini merkezine alıyor. Bu dışarıdan negatif algılanıyor olabilir fakat bizi filmi çekmeye iten en büyük sebeplerden biri oldu. Filmin senaryosu son derece olağan ilerliyor ama seyirciyi filmin sonuna götürürken germek, metaforik olarak anlam bütünlüğü yaratmak istedik. Bu yüzden hikayeye son derece nesnel yaklaşmaya çalıştık (Tabi ki de katilin tarafında değiliz). Çünkü bir şeyi anlatırken, söylerken, yazarken, çizerken, çekerken nesnel olmadığınız zaman didaktik olmaya başlıyor. Filmi izlerken seyirciye tamamen bir cinayete tanıklık etmesi deneyimini yaşatmak, yönetmen & yazar olarak taraflı veya tarafsız kendi fikrimizi beyan etmeden seyirciyi abinin bakış açısıyla cinayete götüren olaya tanık olmasını amaçladık.

Abi karakteri tüm film boyunca derinlerdeki ‘namus temizliği’ kavramıyla (yanlış bir temizlik kavramı) boğuşuyor. Evdeki çamaşır makinesinin bozulmasıyla başlayan film süreç boyunca abinin Özgür’ün lekelerini temizlemeye çalışmasıyla devam ediyor. Başta bahsettiğimiz çamaşır makinesi tamburunu andıran finaliyle de anlam ve estetik bütünlük yaratmayı amaçladık. Filmin Lars Von Trier’in dediği gibi ‘ayakkabını içine kaçmış taş’ etkisi yaratmasını istedik. Çünkü Mutavva’ya dönüşen abi karakteri hayatı boyunca içinde nefret ve kin biriktiren biri. Bize göre nefret ve kin gibi duygular yüktür. Abi karakteri bu yükü sosyolojik/toplumsal sebeplerden yüklenmiş ve sonuna kadar bırakmıyor. Kuir bir filmde LGBT karşıtı bir bireyi merkeze alarak aslında bu yükün ne kadar yıkıcı ve yıpratıcı olduğu hissinin seyirciye geçmesini amaçladık.

Enteresan olan filmin festival süreciydi. LGBT / Kuir film festivalleri filmi umut verici bulmadı veya abinin zafer kazanması gibi algılandığını düşündükleri için seçkiye almadılar. Muhafazakar olan festivaller ise Abi karakterinden dolayı filmde muhafazakar insanları cani, vahşi gibi gösterildiğini düşündükleri için kabul etmediler. Bizce film amacına ulaştı çünkü filmin hikayesine yorum katmadan nesnel yaklaştığımız için her kesimden insan filme kendi bakış açısından baktı. Bu yüzden mutlu olduğumuzu söyleyebiliriz. Abinin içinde taşıdığı ‘yük’ izleyen herkesi yormuştu.

Filmi çektiğimiz dönem ‘İstanbullu Gelin’ dizisinde yönetmen yardımcılığı yapıyorduk. Fırat Tanış’la orada tanıştık. Mutavva’nın hikayesine ve bize inanarak doğru bir şey yaptığımız konusunda bizi cesaretlendirdi. Hiçbir ücret talep etmeden geldi ve sonuna kadar yardım etti. Aynı şekilde Yunus Narin de İstanbullu Gelin’de oynuyordu. Güzel bir arkadaşlığımız vardı ve o da projeye duyduğu aynı inançla bize destek oldu. Görüntü yönetmenimiz Akay Özkoç ile Mutavva sayesinde tanıştık, dar zamanda birçok şeyin son ana kaldığı bir sistemde harika bir iş çıkarttı. İlk filmimizdi ve profesyonel bir ekiple çalıştığımız için şanslıydık… Herkese teşekkürler!

-Sata Twins

Yönetmenler Hakkında:

Berk Sata – Mert Sata

1997 yılında Bursa’da doğdular. İlkokul eğitimini burada tamamladılar. 2008 yılında ailesiyle birlikte İstanbul’a taşındılar. Orta, lise eğitimini burada tamamladılar. 2014 yılında Mimar Sinan Anadolu Güzel Sanatlar Lisesinde Sinema TV bölümünü bitirdiler. Liselerarası kısa film yarışmalarında birçok ödül aldılar. 2015 yılında Beykent Üniversitesi Sahne ve Gösteri Sanatları bölümünü kazandılar. Okurken aynı zamanda dizi sektöründe yönetmen yardımcısı olarak çalışmaya başladılar. Gecenin Kraliçesi dizisinde Yağmur & Durul Taylan’ın, Altınsoylar dizisinde Türkan Derya’nın, İstanbullu Gelin dizisinde Zeynep Günay Tan’ın asistanlığını yaptılar. Sektördeki tecrübeleri ve çevreyle birlikte 2019’da Mutavva’yı çektiler. Mutavva yurt içi yurt dışı birçok festivalde ödüller, gösterim kazandı. Mutavva’nın festival yolculuğu bittikten sonra 2020 yılında Çerçeve’yi çektiler. Çerçeve festivallerde daha çok başarı yakaladı. Aynı dönem dizi sektörüne ara vererek Circus reklam ajansında Markalı İçerik direktörlüğü yapmaya başladılar. İstanbul’da yaşayan Berk Sata & Mert Sata, şuan Cennet adlı yeni projelerinin kurgusu üzerine çalışmaktadırlar.