Fotoğrafa merakı geçen yüzyılda, 70’li yılların ikinci yarısında, üniversite yıllarında başladı; sanata, edebiyata, resme, şiire, saza söze, arkeolojiye, tarihe meraklıydı oldum olası; giderek dünyayı değiştirmeye, tıbba ve psikiyatriye merakı da aynı yıllara rastlar. Tank gibi bir Zenith TTL makinayla dolanırdı ortalıkta. Güneşli havada 125’e 16, merdiven altında karanlık oda, ah bir 400 ASA’lık film alabilsek de, çekebilsek yarı karanlıkta. Her biri 36 kare, aman hemen bitmesin, yanında yedek film var mı, nasıl çıktı acaba, gel de bekle bir hafta, derken, fotoğraf öğreneceğim diye sabırlı olmayı öğrendi bir de. Beklemeyi, zamana inanmayı öğrendi.
“Yeni Fotoğraf” dergisinin çıkışını heyecanla her ay alışını, üç arkadaş evin alaturka tuvaletini karanlık odaya çevirişlerini, bol fotoğraf çekmeden bu işin öğrenilemeyeceğini anladıklarında, film masrafını kısmak için, Sirkeci’den 300 metrelik film alıp onu kasetlere bölüp bol bol siyah beyaz fotoğraf çekişlerini, o günlerden kalan görüntüleri; Alsancak’ta ayı oynatan adam ve ayısının görüntülerini, Kayseri’de çeşme başında oynayan çıplak çocukların, İzmir’de Cumhuriyet Meydanı’nda büyük mitinglerin görüntülerini, ille de kordon görüntülerini hayal meyal hatırlıyor.
Ardından, uzun bir ara girdi fotoğrafla arasına. Psikiyatri eğitimi ve uzmanlığıyla artık makinasız fotoğraflar çekmeye dönüştü adeta bu merak. Yardım için başvuran kişileri dinlerken kendi zihninde onların fotoğraflarını çekmeye, onların iç dünyalarını, duygu hallerini zorluklarını, hayat mücadelelerini zihninde imgelerle canlandırmaya dönüştü bu merak. 80’li yılların başlarından itibaren artık mesleğine gömülmüştü. Araştırma yapmak, ders vermek, klinik pratik, meslek örgütlenmelerinde aktif görevler üstlenmek ve bu görevleri bağlamında yüzün üzerinde ülkeye seyahat etmek, konferans vermek. Buralarda mutlaka sanat müzelerini, az da olsa fotoğraf müze ve sergilerini ihmal etmedi; tabii, elindeki genellikle kompakt makinaların deklanşörüne gelişine basmayı da.
Altmışından sonra, taa gençlik yıllarından beri uzaktan beğeniyle izlediği İFSAK’ta kurs görme zamanı bulabildi; ardından, fotoğrafın günlük hayatında kapsadığı zaman, alan genişledi. İFSAK’ta Temel Eğitim Semineri, ardından, Pitoresk projesi, Çekim Teknikleri, Portre, Makro, Uzun Pozlama dersleri, çalışmaları, Semt projesi çalışmalarında, katılabildiği fotoğraf gezilerinde rastgele, gelişine fotoğraf çekmemeyi öğrendi. Ortaya çıkmasını istediği fotoğrafı, önce zihninde kurgulamayı, onu mümkün olduğunca önce zihninde tasarlayıp görmeyi, imgeleştirmeyi, ardından dış dünyayı bu zihnindeki tasarıya göre gözden geçirmeyi, dış dünyanın kontrolü dışı olan gerçekliklerini dikkate alan bir bakış açısı benimsemeyi, mümkünse dış dünyaya az da olsa istediği biçimi vermeyi ve elindeki teknik olanaklar çerçevesinde zihnindekinin mümkün olup olmadığına karar vermeyi ve teknik ayarları / düzenlemeleri buna göre yapmayı öğrendi. Dış dünyadan edindiği izlenimleri iç dünyasında kurgulayıp / tasarlayıp, sonra bu tasarımı dış dünya ve teknik olanakların sınırlılıklar çerçevesinde, dış dünyanın içinden çekip çıkarması ve fotoğrafa dökmesi gerektiğini öğrendi. Fotoğrafın “çekilen” değil, “yapılan” bir şey olduğunu; fotoğrafı “çekmek” değil, “yapmak” gerektiğini öğrendi.
Fotoğrafın, dış dünya ile iç dünyasını birleştiren bir araç olduğunu; dış dünyayı
kendisine göre yeniden inşa ederken iç dünyasını zenginleştiren bir araç olduğunu kavradı.
Bu yüzyıla devrilmişti zaman; sayısallaşan bol renkli dünyada, “tekniğin önceliği, estetiğin üstünlüğü, yaratıcılığın hazzı” der durur oldu; bu dediğinin peşine düştü. Fotoğrafın “makinenin çektiği birşey değil, fotoğrafçının yaptığı bir şey” olduğunu kavradı. Kısaca, hayatına “fotoğrafça bir anlam katma” peşinde bir fotoğraf meraklısı.
Paris Lüksemburg Bahçeleri’ndeyiz1. Mayıs ayı başında, bir öğle sonrasında. Baharın gelişiyle şenlenen park uzun bir kışın ardından güneşe koşan insanlarla dolu. Güneşin sıcaklığına, ışığına koşan yaşlısı, genci, aşıkları, yalnızlık düşkünleri bu parkta…
Devamı
Evet, mezarlıklarda Öteki ile karşılaşırız, ya da Öteki’nin bıraktığı izler ile. Ölülerimize nasıl davrandığımız da serilidir önümüzde. Onları nasıl andığımız üzerine düşüncelere dalma mekânlarıdır mezarlıklar. Bir gün öldüğümüzde ardımızdan nasıl bir temsille…
Devamı
Koruyucusu olduğu kişinin mezarına şevkatle sarılmış; yumuşaklığıyla, sıcaklığıyla onu hayata döndürecek neredeyse; ama gözleri yine toprağa bakıyor, bir tür onun ölümünü kabullenmişlik içinde; duru, yalın, huzurlu bir keder var ifadesinde, öylesine; sevgisini…
Devamı
Mezarlıklar ölülerin kenti; barış, huzur dolu mekânlar. Mezarlıklar sakin sakin ölümlülük üzerine düşüncelere dalmaya davet ediyor beni. Ölüm üzerine derin derin düşünmeden hayatın değeri bilinebilir mi ki? Tikhvin Mezarlığı: bir açık hava…
Devamı
Mezarlıklar: bizi unutmayın anıtları. Yaklaşık 120 milyar bireyden oluştuğu varsayılan insan türünün birbirlerine genetik/kültürel materyallerini aktara aktara geldiği yüzyıllar, binyıllar boyunca yaşaya öle, evrile devrile geldiği satır sonları. Bir taphophile (mezalık gezgini/düşkünü)…
Devamı
kimlerin elinde ipleri o orduların hiç tanımadıkları insanlara nasıl da doğrulur namluları ve neden? kadınlar ve çocuklar ilk yıkıma uğrayanlar savaşlarda ya başka diyarlara göçerler ya öte dünyalara yine de vahşetin…
Devamı
denizler. O uçsuz bucaksız milyarlarca yıldır salınan, İçlerinde türlü çeşit can, Büyük büyük atalarımızı doğuran o umman. Kıyamet bu kez denizlerden gelecekmiş, ufuktaki o gemiden, öyle dediler, ama, nasıl, ne zaman, bilinmeyen.…
Devamı
Picasso, Monet, Van Gogh ve Dali’nin sanal katkıları ile * Bir fotoğraf: 2007 yılında, St. Petersburg’da çekilen bir fotoğraf bu. Kiliseye doğru giden bir sokak görünüyor bu fotoğrafta. Hayatın gerçekliğinden bir dilim. Görebildiğimiz…
Devamı
Bir örnek kıyafet, teklik, aynılaştırma, arileştirme (uniformity); hepsi de insani bireysel, kültürel farklılıkları, çeşitliliği (diversity) yok sayan, yok eden uygulamalar; en masum görüneninden en vahşisine. Hâkimiyet kurmanın ve yok etmenin ilk adımı…
Devamı
akar gider zaman ayaklarımızın altından sular okşar tenimizi o kısacık an evet o serinlik değil miki ömrümüz hepi topu bir yaşam şu sonsuz evrende öylesine bir an dona kalırız bazen yitip…
Devamı
orada sen ve yalnızlığın erosun oku değdi tenime ve ben burada yalnızlığımla naso magister erat ** sev beni suretimi değil arzuyla arzuyla dalıp giderim teninde erisem sende oysa suretimde senin gönlün benimki…
Devamı
ihsan tolga büyükada’nın kitabından söz ediyorum. sade, zarif bir yapıtla karşı karşıyayız; haikuların sadeliği ile, silüet tadında fotoğrafların sadeliği el ele; hem şiirli hem fotoğraflı zarif bir kitapla karşı karşıyayız; sessiz ama…
Devamı
Bize Ulaşın