SD Kartlar [Secure Digital kartlar]
SD kartlar veya güvenli dijital bellek kartları, dijital kameralar, bilgisayar tabletleri veya cep telefonları gibi çeşitli elektronik cihazlarda, dijital verileri kaydetmek ve saklamak için kullanılan küçük, çıkarılabilir ve yeniden yazılabilir bellek kartlarıdır.
SD kartlar, 1990’lı yıllarda müzik endüstrisinde telif haklarını korumak amacı ile geliştirilmişti. Dolayısı ile, dijital müzik, fotoğraf ve video verilerinin güvenli bir şekilde depolanmasını ve aktarılmasını sağlarlar. Bu yüzden kamera üreticilerinin tercih ettiği bir bellek aracı olmuştur.
Küçük boyutu, hızı, pratikliği ve yüksek depolama kapasitesi nedeniyle birçok elektronik cihazda yaygın olarak kullanıldığı için farklı ihtiyaçlara cevap verecek şekilde çeşitli kapasiteler, hızlar ve boyutlarda olur.
SD Kart Çeşitleri
Günümüzde fotoğraf ve film endüstrisinde kullanılan birçok bellek kartı türü vardır. Her kart her kameraya uymaz. Önemli olan, SD kartın kameranızla uyumlu çalışmasıdır.
Başlıca bellek kartı türleri:
· SD kartlar: Genellikle temel fotoğrafçılık ihtiyaçları için uygundur ve FAT32 dosyalama sistemini kullanır.
· SDHC (Yüksek Kapasiteli) kartlar: Çoğu fotoğrafçı ve video için uygun olan depolama kapasitesi daha yüksek olan kartlardır. Genellikle FAT32 dosyalaması kullanır.
· SDXC (Genişletilmiş Kapasiteli) kartlar: Daha fazla belleğe ihtiyaç duyan profesyonel düzeydeki kullanıcıları hedefleyen kartlardır. SDXC kartları daha büyük dosya boyutlarına ve daha hızlı veri aktarımına olanak tanıyan exFAT dosya sistemini kullanır.
· SDUC (Ultra Yüksek Kapasiteli) kartlar: Özel kullanım amaçlı ve kapasitesi çok yüksek kartlardır. Piyasada sadece microSD olarak satılmaktadır. Genellikle exFAT dosyalaması kullanır.
· XQD (eXtended Quick Download) kartlar: Yüksek çözünürlüklü, dijital fotoğraf ve video kameralarına uygun, yüksek hızlı veri aktarımı (PCI Express protokolü) için tasarlanmış daha yeni bir bellek kartı türüdür. Genellikle exFAT dosyalaması kullanır.
· CFexpress kartlar: 8K gibi yüksek kapasiteli ve hızlı uygulamalar için tasarlanmıştır. Kullanım amacına göre iki çeşidi olan yeni bir bellek kartı türüdür.
Biz bu yazımızda konuya bir fotoğrafçı gözü ile bakacağız. Bugünkü teknoloji ile, çoğu fotoğrafçının kullandığı mini ve mikro SD kartlarıdır.
Temel Özellikler
Biz fotoğrafçılar için bellek kartlarının bizi ilgilendiren üç temel özelliği vardır; kapasite, form faktörü (şekil ve boyutlar) ve okuma/yazma hızı.
1. Kapasite:
Kart kapasitesi bize, kartın üzerine kaç tane fotoğraf kayıt edebileceğimizi gösterir. Bu çekilen fotoğrafın boyutlarına ve verilerine, yani toplam piksel sayısına göre değişir.
Bugünkü SD kartlar, birkaç gigabayttan (GB), yüzden fazla terabayta (TB) kadar değişen çeşitli kapasitelerde üretilmektedir.
2. Şekil ve Boyutlar (Form faktörü):
Form faktörü, bellek kartının kameradaki yuvasına uyması ile ilgilidir. Standart SD kartların boyutları (24x32mm)den, CFexpress kartlarda (54x74mm)ye kadar değişir.
Sizin kameranızın hangi form faktörünü kullandığını klavuz kitabınızdan öğrenebilirsiniz.
3. Okuma/Yazma hızı:
Hız sınıfı kameranızın gereksinimlerine göre seçilir.
4. Şifreleme:
Bazı SD kartlar PIN veya şifre ile karttaki verilere erişilmeyi sınırlarlar.
Bellek Kartlarındaki Sayıları ve Sembolleri Anlamak
Bellek kartınızı bilinçli olarak kullanabilmek için kartların üzerindeki tüm sembollerin, rakam ve harflerin ne anlama geldiğini bilmeniz gerek. Şimdi örnek kartımız üzerinde sırası ile bunlara bakalım.
1) Kartın kilidi:
Kartın bir tarafında, kaza ile format edilmesini, silinmesini veya başka bir şey yazılmasını önlemek için, sürgülü bir kilit vardır. Kart kilitlenirse sadece okunabilir.
2) Kartın üreticisi/Markası
Kartın üst veya alt kısmında üreticinin ismi/logosu vardır.
3) Kartın Modeli
Bu, kartın modelini veya cinsini gösterir. Bize bu karttan ne tür bir performans
beklememiz gerektiğini söyler.
4) Kapasite
SD kartların toplam veri tutum kapasitesini gösterir.
Biz fotoğrafçılar için çoğu kez 32 veya 64 GB [megabyte] yeterli olur. Fakat bu pratikte çektiğiniz fotoğrafın veri dosyasının büyüklüğüne ve çokluğuna bağlıdır. Güvenlik açısından da tek bir büyük kart yerine birkaç tane küçük kart olması riskleri azaltır.
5) Tür
Burada kartın cinsi SDHC [Secure Digital High Capacity] olarak gösteriliyor. Eski tür standart SD kartlar hala vardır fakat günümüzün kameralarında artık daha büyük kapasite ve aktarım hızlı SDHC ve SDXC[Secure Digital eXtended Capacity] kartlar kullanılmaktadır.
6) Okuma Hızı
Üreticiler genel olarak SD kartların okuma hızlarını MB/sn olarak belirtir. Bazı üreticiler “hız”ı bir “x” faktörü olarak gösterirler. Bu tamamen matematikseldir: Örneğin, 1066x/6.66=160 MB/sn gibi.
7) Yazma/Kayıt Etme Hız Sınıfı
Bizim bakış açımıza göre, “Yazma Hızını” bilmek gerçekten önemlidir. Temel olarak bu bize, sensörden gelen bilgilerin, bellek kartına ne kadar hızla yazıldığını söyler. Bu da bizim çekim hızımızı etkiler. Pek az üretici, okuma ve yazma hızını bellek kartının üzerinde açıkça belirtir. Üreticiler bu hızları genellikle sembollerle gösterirler.
Speed class sembolü= ⑩
Tamamlanmamış bir daire içindeki sayı, sembolik olarak bize kartın verileri ne kadar hızlı yazdığını söyler. Örneğin, bu ⑩ sembolü, SD kartın saniyede 10 MB veriyi sürekli yazabileceğini gösterir. Video çekenlere, kesintisiz video kaydı hızını gösterdiği için önemlidir.
8) UHS hız sınıfı [UHS speed class]
Minimum yazma hızını belirten bir başka gösterge UHS [Ultra Yüksek Hız] sembolüdür. :10 MB/sn’lik, :30 MB/sn’lik minimum yazma hızını gösterir
9) Bilgisayar Veriyolu Hızı[Bus speed]
Bilgisayar veriyolu hızı kategorisi basitçe Roma rakamıyla işaretlenmiştir. Kate gori-I kartların maksimum veri yolu hızı 104 MB/sn, kategori-II kartların maksimum veri yolu hızı 312 MB/sn’dir. UHS-I bellek kartlarının arkasında, hepimizin bildiği bir sıra konnektör vardır. UHS-II kartlarında ise iki sıra konnektör vardır dolayısı ile veri transfer hızı çok daha yüksektir. Fakat bu yüksek hız olanağını kullanabilmesi için, kameranızın da UHS-II kartlarını desteklemesi gerek. UHS-II kartları, çok hızlı ve uzun bir seri çekim gerektiren, spor veya vahşi yaşam gibi aksiyon fotoğrafı verilerinin kayıt edilmesinde kullanılır.
10) Video Hız Sınıfı
Video çekenler için, kartın sürekli kaydedebileceği hızı gösteren V sembolünün ardındaki sayı MB/sn olarak minimum sürekli yazma hızını gösterir. Örneğin, V30 kartının minimum sürekli yazma hızı saniyede 30MB’dır.
Sorun giderme
SD kartınız sorun çıkarıyorsa veya kameranız bellek kartınızı tanımıyorsa şunları deneyebilirsiniz:
1. Güvenilirlik ve dayanıklılık sağlamak için saygın markaları ve yüksek kaliteli kartları seçin.
2. Kartı çıkarıp tekrar, doğru şekilde takın.
3. Kartı başka bir cihaza veya kart okuyucuya takarak deneyin.
4. Gerekirse kartı yeniden kameranızda formatlayın.
5. Mümkünse verileri kurtarmak için “veri kurtarma” programlarını deneyin.
Önemli not:
MicroSD kartlar genellikle bir adaptör ile birlikte gelirler. Bu adaptörler, mikroSD kartın içeriğini, özel bir mikroSD yuvası olmayan bilgisayarlarda okuyabilmeniz için tasarlanmıştır, kameralarda sürekli kullanım ve kayıt için tasarlanmamıştır. Ayrıca adaptörler, kamera ile kart arasındaki bilgi akış hızını yavaşlatırlar ve hatta iletişimi engelleyebilirler.
AKIN ÖKTEM
Yirminci asrın ilk yarısında, Karadeniz Ereğli’de doğdu. Emekli kimya mühendisi.
Mühendislik hayatı dışında, fotoğraf sanatı ile de ilgilenen Akın Öktem, fotoğrafa güzel sanatların bir dalı olarak yaklaşır.
Renklere karşı açıklanamaz bir takıntısı var. Renkler çeşitli duygular uyandırır, tonlarının derinliği ve uyandırdıkları duygular farklıdır. Onun için renkler sadece yaşamın bir parçası değil, yaşamın kendisidir. Kendini ifade etmenin ve etrafımızdaki dünyayı anlamanın bir yoludur bu.
Emekli olduktan sonra, tüm zamanını makale yazmaya ve fotoğrafçıları, güzel sanatların bir dalı olan sanatsal fotoğraf konusunda eğitmeğe ayırıyor.
Vakti zamanında, çeşitli kamera kulüplerinde kuruculuk, yöneticilik ve yarışma hakemliği yaptı. Karma sergilere katıldı, dereceler aldı. Bir çok kamera kulübünde ve okulda, renk teorisi ve fotoğraf kompozisyonu üzerine söyleşi ve sunum yaptı.
Halen USA’da yaşıyor.
Bize Ulaşın