Fotoğrafçılar için Ekran Kalibrasyonu ve Renk Yönetimi

Dijital fotoğraf ile fotoğrafa bakma kavramını artık ekranlar sayesinde gerçekleştiriyoruz. Fotoğrafı çeker çekmez önce makinemizin ekranından kontrol ediyoruz. Bilgisayara aktarınca yine ekran vasıtası ile fotoğrafa bakıyoruz. Bu fotoğrafları dijital mecralarda paylaştığımız zaman ise mobil cihazlar üstünden yine ekranlar üstünden değerlendirme yapıyoruz. Bu süreçte birçok ekranın devrede olması ister istemez bazı sorunları da beraberinde getiriyor.

Fotoğrafa baktığımız farklı ekranların panel yapıları, çözünürlükleri, büyüklükleri, kapsadığı renk uzayı, bulunduğu ortamın ışığı bizim fotoğrafta gördüğümüz renkleri etkileyen önemli unsurlar. Özellikle fotoğrafın baskısını alacaklar için çektiği, gördüğü ve bastığı fotoğrafın aynı tonlara sahip olması çok önemli. Bu sebeple,

Doğru ekranda ve doğru renkleri gerçeğe en yakın halinde görmek için dikkat etmemiz gereken çeşitli işlemler var. Bunların en başında elbette ekran kalibrasyonu gelmekte.

Bilgisayarlarda iki şekilde yapılıyor

Bilgisayarların ekran kalibrasyonu iki şekilde yapılabiliyor. Birincisi manuel olarak yardımcı uygulamalar yardımı ile renk doğruluğun tespit edilmesi. Burada sistem şu şekilde çalışıyor. Ekranınızda çıkan referans renkleri ve gama değerlerini siz elle değiştirerek örnek kırmızı budur, mavi budur ya da yeşil budur deyip onaylamanız gerekiyor. Burada yazıldığı kadar kolay olmasa da ek bir ekipman desteği olmadan manuel olarak ekranlarınızı kalibre edebilirsiniz. MAC bilgisayar sistemlerinde bu işlem için “Display Calibrator Assistant” ayarları kullanılırken Windows da ise Display Color Calibration menüsünü açıp gerekli ayarları yapabiliyorsunuz.

Eğer bir cihaz almak yerine kendiniz ekran kalibrasyonu yapacaksanız dikkat etmeniz gereken şeyler var. Manuel kalibrasyon işlemden önce ekranınızın en az 30 dk. kadar ısınmış olmasına ve doğru çözünürlük değerinde çalıştığına emin olun.

Diğer bir yöntem ise ekran kalibrasyonu için harici bir cihaz satın almak. Bu cihazın programını bilgisayarınıza kurmanız ve belirtilen şartlara uygun halde bu cihazı bağlayıp ekranınızda tutmanız gerekmekte. Bu sayede bilgisayarınızın ekranı renk değerlerine ve ışığa göre kalibre olmakta.

Bu her iki işlem içinde dikkat etmeniz gereken şeyler var. Şayet bir dizüstü bilgisayar kullanıyorsanız ve onun ekranını kalibre ettiyseniz bilin ki kalibre ettiğiniz ortamın ışığına göre renk hizalaması yapılmıştır. Yani siz o dizüstü bilgisayarı kalibrasyon işlemi bittikten sonra farklı bir mekâna gördürdüğünüzde yaptığınız kalibrasyon geçersiz olacaktır. Bu sebeple profesyonel anlamda fotoğraf düzenleyen herkese referans monitör almasını tavsiye ediyoruz yoksa dizüstü bilgisayarları kalibre etseniz bile yaptığınız işlem geçersiz kalacaktır.

Kullandığınız ekranın standart kalibrasyon değerlerinde kalması için kullanım sıklığınıza göre en az 6 ayda bir kalibre edilmesi gerekmektedir. Şayet günde 8 saat aynı ekranda işlem yapıyorsanız bu süreyi ayda 1’e düşürmek daha verimli olacaktır.

Ekran kalibrasyon ayarlarını yaptıktan sonra fotoğraflarınıza artık Photoshop ya da Lightroom gibi düzenleme programları ile müdahale edebilirsiniz.

Renk uzayını bilmek

Bir diğer bilmeniz gereke konu renk uzayı kavramı. Dijital makinelerde kullanılan 2 farklı renk uzayı mevcut. Baskı işlemleri için tercih edilen ve daha kapsamlı renk geçişlerini barındıran Adobe RGB, dijital ortamda paylaşılacak görsellerin renk uzayı ise sRGB dir.

Bir diğer bilmeniz gereke konu renk uzayı kavramı. Dijital makinelerde kullanılan 2 farklı renk uzayı mevcut. Baskı işlemleri için tercih edilen ve daha kapsamlı renk geçişlerini barındıran Adobe RGB, dijital ortamda paylaşılacak görsellerin renk uzayı ise sRGB dir.

Bu arada DSLR ya da aynasız makinenizde renk uzayını değiştirebilirsiniz. Eğer jpg çekiyorsanız bunu Adobe RGB yapmanız önemli, şayet sRGB renk uzayında ise jpg formatında bunu daha sonra Adobe RGB‘ye çevirme şansınız yok. Şayet RAW yani “ham” fotoğraf çekiyorsanız ister kameranızda, ister Photoshop’ da bu renk uzayı ayarlarını değiştirebilirsiniz.  Benim tavsiyem her zaman bu renk uzayı ayarını hangi formatta çekerseniz çekin Adobe RGB olarak bırakın. Kullanım alanınıza göre Photoshop ya da Lightroom da bu ayarları istediğiniz gibi özelleştirebilirsiniz.

Ekranda baktığınız renklerin baskısını alacaksanız ve herhangi bir renk sapması yaşamak istemiyorsanız Photoshop un renk uzayını ayarlar menüsü altından Adobe RGB‘ye çevirmeyi unutmayın. Şayet fotoğrafı sadece dijital ortamda paylaşacaksanız bu ayarı sRGB‘ye getirebilirsiniz.

Yaklaşık 10 yıldır profesyonel anlamda fotoğraf ile ilgileniyor. Fotoğraf Dergisi yazarı. İFSAK üyesi ve Seminerler ve Atölyeler Biriminde görev aldı. Bahçeşehir Üniversitesi olmak üzere farklı kurumlarda fotoğraf ve video üzerine eğitimler veriyor. Viewsonic Pro Renk Yöneticisi ve Eğitmeni. Kendi sitesi başta olmak üzere ve farklı online platformlarda yazarlık yapıyor.
İFSAK “YALNIZLIK” Projesinde eğitmen yardımcılığı yaptı. İFSAK kapsamında HAYALE-BULANTİS-OKULUMA DOKUNMA proje, kitap ve sergilerinde fotoğrafları yer aldı. İFSAK 55. Yıl kitabında fotoğrafları yer aldı.
İFSAK da Lightroom Mobile CC ve Adobe Premiere Pro CC Eğitimleri vermekte.

Bir yanıt yazın

Your email address will not be published.

Son yazılar: Fotoğraf Ekipmanları

Instant Fotoğraf

Bu fotoğrafçılık türü 1937’de Edwin H. Land tarafından bulunan Polaroid marka fotoğraf makineleri ile başlamıştır. Kızının…

Bridge Kameralara Bir Bakış

Her ne kadar tarzım olmasa da, son birkaç yıldır amatör/profesyonel fark etmeksizin birçok fotoğrafçının “bridge” kameralar…

Acer Swift 3 İncelemesi

Bana en çok sorulan soruların başında hangi bilgisayarı almalıyız? geliyor. Ben de soru soranlara o bilgisayar…

Photoshop 2049 Güncellemesi

Kasım ayı itibari ile Photoshop ve birçok Adobe programına güncelleme geldi. 1987 yılında Michigan Üniversitesi doktora…